Nhưng có những người không đồng tình với định nghĩa này. Dấu hiệu của phong cách này là khi bạn đọc các tác phẩm của Spinoza, bạn có thể bỏ qua rất nhiều giống như cách bạn đọc tác phẩm của Newton. Ông đã học thầy mình trong suốt 20 năm.
Loại thứ hai rõ ràng là những tác phẩm vĩ đại, có sức sống mạnh mẽ qua nhiều thế hệ. Ai thực hiện nhiều hoạt động hơn sẽ đọc tốt hơn. Ai cũng khuyên bạn nên đọc chúng và bạn được giao cho một chương trình đọc từ các tác phẩm dễ tới các tác phẩm khó hơn.
Với các tác phẩm văn học hư cấu, câu hỏi thứ tư này phải được hiểu theo cách khác. Tiểu sử là câu chuyện viết về một người có thật. Có một cách khác để kiểm tra xem bạn có hiểu nhận định ẩn trong câu bạn đọc hay không.
Và ngay cả khi bạn không bao giờ đọc lại lần thứ hai, thì việc hiểu được một nửa của một cuốn sách khó cũng tốt hơn nhiều so với việc chẳng hiểu gì - điều bạn chắc chắn gặp phải nếu bạn dừng lại ngay từ chỗ khó đầu tiên. Vậy đọc tích cực là như thế nào? Câu hỏi này sẽ được nhắc đến nhiều lần trong cả cuốn sách. Hoặc nó bắt đầu bằng các dẫn chứng và lý lẽ để từ đó suy ra kết luận.
Chúng tôi sẽ quay lại loại ghi chú này ở Chương 20. Bạn dùng loại nào tuỳ thuộc vào cấp độ mà bạn đang đọc. Nhà khoa học sẽ chỉ vào kết quả từ những trải nghiệm đặc biệt của mình, còn nhà triết học chỉ vào những kinh nghiệm đã quen thuộc với tất cả mọi người.
Những khó khăn khi đọc một cuốn sách hay rất khác với những khó khăn khi đọc một cuốn sách tồi. Chúng tôi xin nêu ra một ví dụ về sự nhầm lẫn khi đọc tên một cuốn sách. Đến nay, việc quy định sử dụng thuật ngữ vấn chưa phổ biến trong các ngành khoa học xã hội như là với các ngành khoa học tự nhiên.
Đọc, đặc biệt là đọc phân tích, không chỉ phức tạp hơn nhiều so với việc trượt tuyết mà đọc còn là một hoạt động trí tuệ. Ranh giới giữa một câu ghép dài và một đoạn văn ngắn vô cùng mong manh. Còn ở đây, chúng tôi cố thuyết phục độc giả nên đọc sách theo một cách nhất định, tất cả nhằm giúp bạn có thể hiểu được nội dung cuốn sách.
Tương tự từ điển, bách khoa toàn thư là một công cụ bổ trợ có giá trị khi ta đọc một cuốn sách hay (sách dở thường không cần đến bách khoa toàn thư). Và đọc phân tích được tiến hành chủ yếu để hiểu. Bạn không thể làm theo các quy tắc mà bạn không biết.
Chúng chỉ được viết khi trước đó đã có nhiều bản tiểu sử chưa hoàn chỉnh về cùng con người đó. Nếu tác giả động chạm tới câu hỏi, ta có thể kết luận là sau đó kiểu gì tác giả cũng trả lời nó. Câu ghép là một tập hợp câu nối với nhau bởi những từ như và, nếu… thì, không những… mà còn.
Trong chương trước, chúng tôi đã trình bày những quy tắc đọc sách văn học giả tưởng. Thứ hai, nếu lời bình luận đưa ra là đúng thì cũng chưa chắc đã thấu đáo (tức là bạn có thể phát hiện ra những ý nghĩa quan trọng trong một cuốn sách mà một bình luận gia chưa phát hiện thấy). Mặc dù Tolstoy không phải là nhà sử học mà là một tiểu thuyết gia, nhưng nhiều nhà sử học cũng có chung quan điểm này với ông, đặc biệt là trong xã hội hiện đại.