Người đàn ông cuối cùng đã đưa ra đề xuất sử dụng những chiếc mũ, phương pháp tư duy mà anh ta đã đọc tóm tắt trên tờ báo. Liệu chúng ta có thể định hình lại nó sao cho chi phí giảm đi? Anh ta sống trong ảo tưởng của mình.
Những khả năng này giữ một vai trò quan trọng trong lối tư duy hơn là mọi người nghĩ. Trên thực tế có mỗi liên hệ mật thiết giữa cơ chế của sự hài hước và cơ chế của tư duy mới lạ. Nhưng công ty chúng ta lại là một công ty nhỏ.
Tôi sẽ đặt tiền cho trò chơi này bởi vì tôi thích Nerida, người đang chủ trì cuộc chơi, và bởi vì tôi muốn được ngắm cô ấy lâu hơn. Bởi vì nhiều quốc gia khác cũng có những sản phẩm rượu tuyệt hảo. Chúng ta cần trở lại hướng chính.
Câu trả lời là càng ngắn càng tốt. Những người sử dụng lối tư duy chiếc mũ vàng không cần phải có những ý tưởng mới, thậm chí không cần ý định đi tìm chúng. Ở phần trước, tôi đã đề cập đến vai trò của khả năng nhìn nhận và những mưo ước của lối tư duy mũ vàng.
Chiếc mũ được chọn, và mọi người xem xét sự việc theo hướng đó. Sự nhận định quả quyết thường được đưa ra dựa trên những kinh nghiệm sẵn có, những thông tin liên quan, những đúc kết logic, những gợi ý, những phương hướng, những suy đoán và cả những hy vọng. Chúng ta hãy sử dụng bồn cầu nước được thiết kế với công nghệ mới chỉ tốt 4,5 lít nước mỗi lần giật.
Vấn đề nảy sinh thứ hai là khi quyết định được đưa ra nhằm thoả mãn mong muốn của một phía này, nhưng lại không thoả mãn nhu cầu của phía kia. Nó trả lời những câu hỏi: Giá trị của ý tưởng là gì? Nó mang lại lợi ích cho ai và trong hoàn cảnh nào? Làm thế nào để chúng ta biến những giá trị đó thành hiện thực? Liệu còn có những giá trị nào khác nữa? …Nhìn lối tư duy chiếc mũ vàng, liệu anh có thấy được điểm giá trị nào của việc sử dụng vật liệu nhựa để làm những đồ trang trí này thay vì sử dụng kim loại.
Cần phải chú tâm rằng những chiếc mũ chỉ phương hướng và không mô tả sự việc xảy ra. Socrate xem vai trò của ông đơn giản chỉ là việc chỉ ra xem điều gì là sai. Đó có thể là những hướng khái niệm mới, và thậm chí chúng ta còn chưa có được những con đường cụ thể đi theo những hướng đó.
Tuy nhiên, chính những tình cảm đó vẫn luôn được thể hiện dưới vỏ bọc là những lập luận lôgíc. Tệ lắm anh ta cũng chỉ trả lời từ chối mà thôi. Đối với những người chưa từng thử áp dụng phương pháp tư duy này, đối với họ phương pháp tư duy này giúp họ khám phá một chủ đề cụ thể và tiếp theo là một quyết định cụ thể, hoặc phạm vi thiết kế tiếp theo.
Khái niệm tư duy sáu chiếc mũ có hai mục đích. Tôi nghĩ chúng ta nên thử thêm một vài lựa chọn. Cũng như những chiếc mũ tư duy khác, với mỗi nhận xét được đưa ra, nó tuỳ thuộc vào văn cảnh mà được xếp vào chiếc mũ tư duy phù hợp: “Chiếc ô tô này chỉ có khả năng chạy 50 km/h”.
Đây chính là cơ chế tư duy tự nhiên để đảm bảo rằng chúng ta sẽ không mắc lỗi lầm trong cuộc sống. Tuy nhiên, tôi sẽ điểm lại những điểm cơ bản của lối tư duy mới lạ ở những phần tiếp theo của cuốn sách này, bời vì những điểm này cũng là những điểm cơ bản của lối tư duy mũ xanh. Kết quả là có những người chưa bao giờ nghĩ mình là một người sáng tạo lại có thể bắt đầu một nỗ lực sáng tạo.